Stølen og andre hus i utmarka

Stølen

Stølen på Isdal ligg ikkje langt frå tunet. På stølen står det to uteløer/steinhus. Desse ligg murt saman med steingarden som lagar skilje mellom innmark og utmark. Innmarka på Isdal er delt, mens utmarka framleis er felles. Den felles utmarka går over fjellet mot Knarvik, Åse og Gjervik. Om ein følgjer steingarden nordover frå stølen finn ein enda to uteløer, som ligg murt inn i steingarden. Størstedelen av utmarka til Isdal var i Knarvik, no regionsenter i Nordhordaland. Tenestejenter og gutar gikk gjerne inn til Juvikstølen i Knarvik for å melke kyr og sjå etter sauer, nokre rodde til Litlevika for å melke. I Knarvik fann dei og finkorna kvit sand til å skure med.(kilde: Anna Aase, f.Isdal) Framleis finn vi sand i stoveveggar på tømmerhus på Isdal. 

Uteløe på gamlestølen
Løa har pr 2017 fått nytt tak og er i god stand.

Uteløe nord for stølen.

Torvhus

Det var ikkje skog til ved i utmarka, derfor blei torv brukt som brensel. Pga alle brannane i Bergen blei områda rundt tidlig tom for tømmer, og dyr som beita i utmarka holdt vegetasjonen nede. I myrområdet sør for Langevatnet ligg fleire grunner etter torvhus som hørte til Isdal og Åse. Folket på Isdal henta torv i marka der, tørka den og lagra den i fleire steinhus. Husa manglar i dag tak, men er ellers i god stand. Om ein følgjer stien under høgspentlinja frå Isdal opp mot høgdebassenget finn ein eit anna liknande hus som og antagelig har vore brukt som torvhus. Det var vanleg å hente torv og i Knarvik.

Peder Basteson Isdal henter torv fra torvhuset på Åse.

Milhuset

Før i tida fantes det ingen institusjonar for psykisk eller fysisk utviklingshemma menneskje, og det var vanleg at dei tente på gardane. Ein mann jobba på garden Isdal og hadde jobb med å føre kyrne over fjellet og ned i dalen. På vegen opp bygde han seg eit lite steinhus kor han kunne ete nista si og koke seg kaffi. Min far's gamle tante Anna fortalde om han: " han hette Emil og derfor kalla vi huset Milhuset. Eg pleide å leike der når eg var liten. Men då var det og lenge siden Emil levde." Huset har to rom. Ein kan tenkje seg at Emil gjerne sov her ein gong iblandt og, kanskje han trengte litt tid for seg sjølv.

Milhuset i fjellsida, et rom og kjøkken!